Cyberprzemoc to coraz bardziej poważny problem, który wciąż się nasila. Dotyczy coraz młodszych osób, które niechętnie dzielą się z dorosłymi informacjami na temat takich wydarzeń. Dlatego też warto wiedzieć na czym dokładnie polega cyberprzemoc, jak ją rozpoznać oraz co robić w przypadku, kiedy się z nią spotka.
Co to cyberprzemoc?
Cyberprzemoc to zachowania, jakie mają miejsce w sieci i są agresywne, skierowane wobec konkretnej osoby. Najczęściej można spotkać się z nimi w stosunku do osób, które nie mają narzędzi, aby się bronić. Cyberprzemoc może mieć różnorodne formy – od bezpośredniej agresji słownej, poprzez publikowanie ośmieszających zdjęć lub filmów, aż po manipulowanie. Warto chronić przed tą formą przemocy przede wszystkim najmłodszych.
Czym jest cyberprzemoc i kim są jej ofiary ?
Odpowiedź jest jasna – każdy może stać się ofiarą. Wszystko, czego potrzebujesz to dostęp do internetu. Ponad 80% wszystkich młodych ludzi ma teraz smartfony, a niektórzy używają ich również do cyberprzemocy. Wiele dzieci, które doświadczyły cyberprzemocy, jest już celem zastraszania i marginalizacji w świecie rzeczywistym. Jak wygląda cyberprzemoc? Cyberprzemoc ma miejsce, gdy inni rozpowszechniają plotki lub kłamstwa o kimś, obrażają, wykluczają osoby, na przykład z grup na Facebooku lub WhatsApp, szantażują lub grożą komuś. Często cyberprzemoc to także działania ośmieszające. Ma miejsce, gdy ktoś bez zgody rozpowszechnia zawstydzające, niewygodne lub intymne zdjęcia, tworzy grupy nienawiści przeciwko osobie w mediach społecznościowych, a nawet tworzy fałszywe profile, podszywając się.
Jaka jest różnica między cyberprzemocą a niewirtualnym nękaniem?
Ból, jaki nękanie zadaje ofierze, jest porównywalny w trybie offline i online. Decydująca różnica tkwi w zakresie: jeśli ktoś jest prześladowany na szkolnym boisku, to tylko stosunkowo niewielka grupa ludzi słyszy o dokuczaniu. Tragiczną rzeczą w cyberprzemocy jest to, że sprawcy mogą dotrzeć do dużej liczby odbiorców. Sieć umożliwia niemal nieskończonej liczbie osób odczytywanie ataków w Internecie, wspieranie ich oraz zapisywanie i rozpowszechnianie postów, zdjęć oraz nieprzyjemnych treści. W ten sposób cyberprzemoc szybko utrwala się w Internecie. Ma ona olbrzymi wpływ na każdego, ale szczególnie działa na dzieci. Powoduje, że zamykają się w sobie, nie chcą mieć kontaktu z rówieśnikami, może nawet dojść do depresji. W niedalekiej przeszłości przypadki cyberprzemocy wielokrotnie były odkrywane i upubliczniane po tym, jak młode ofiary popełniały samobójstwo. To pokazuje tragedię takich sytuacji. Cyberprzemoc to zagrożenie, które musimy traktować poważnie.
Jak dzieci i młodzież mogą się chronić?
Jedną z podstaw jest ochrona kont. Aby nikt nie mógł opublikować czegoś złośliwego w imieniu Twojego dziecka, powinno ono chronić swoje konta bezpiecznymi hasłami. Nie powinny być ujawniane nikomu – nawet znajomym. Ponadto Twoje dziecko powinno zawsze się wylogowywać podczas korzystania z komputerów publicznych. Smartfon powinien być również chroniony kodem PIN. Uważaj na zdjęcia, to częsty sposób na ośmieszanie dzieci w internecie (również przez rówieśników). Kiedy ktoś robi zdjęcie Twojemu dziecku, powinno ono zapytać fotografa, co zamierza z nim zrobić. Nikt nie może komuś robić zdjęć bez jego zgody. Warto poinformować o tym dziecko. Jeśli ktoś próbuje wywierać na dziecko presję, bądź ostrożny. Wyjaśnij dziecku, że nie powinno pozwalać na takie zachowania. Naucz je wyznaczać jasne granice i wyraźnie mówić „nie”. Istotne jest to, aby pociechy były przygotowane na uzyskiwanie pomocy i nie wstydziły się o nią prosić. Niezależnie od konkretnego przypadku znęcania się, powiedz dziecku, że uzyskanie pomocy jest w porządku. Stwórz atmosferę zaufania. Twoje dziecko poczuje się bezpiecznie i pewnie, że może zwrócić się do Ciebie ze swoimi obawami. Wyjaśnij dziecku, że powinno uważać na wiadomości od nieznajomych. Bycie popularnym i posiadanie wielu przyjaciół jest miłe, ale może też być niebezpieczne. Jeśli Twoje dziecko zna kogoś tylko z Internetu, powinno pozostać podejrzliwe. Porozmawiaj z dzieckiem o zagrożeniach. Twoje miejsce zamieszkania, szkoła, numer telefonu komórkowego i hasło powinny pozostać tajemnicą – szczególnie dla osób, które znają Twoje dziecko tylko z Internetu. Wyjaśnij dziecku, że zawsze powinno zastanowić się przed opublikowaniem jakiegokolwiek postu nad tym, czy w przyszłości nie będzie on mógł zostać użyty przeciwko niemu. W internecie nic nie ginie. Dotyczy to również zdjęć, które są wysyłane do znajomych za pośrednictwem komunikatorów internetowych. Twoje dziecko powinno publikować tylko to, co nie stanie się nigdy dla niego niewygodne.
Jak reagować na cyberprzemoc?
Jeśli ktoś przekroczy limity, Twoje dziecko może zgłosić post bezpośrednio na serwisach społecznościowych. Nieprzyjemne kontakty mogą zostać zablokowane, a wpisy, które obrażają i zawstydzają Twoje dziecko lub inne osoby, mogą być zgłaszane. Warto mieć kontakt ze szkołą oraz sprawdzić kto ośmiesza dziecko oraz stosuje wobec niego cyberprzemoc. Od razu reaguj – dzwoniąc do rodziców, ale też zgłaszając sprawę dalej. Zbieraj też materiał dowodowy, zapisuj screeny, na których jest cyberprzemoc. Publiczne obrażanie, grożenie lub marginalizowanie kogoś nie jest nigdy dobrym rozwiązaniem.